O czym może świadczyć kaszel?

Kaszel może znaczyć niewiele. Może nie być objawem niczego poważnego. Może jednak być objawem groźnym. Osoba zdenerwowana czasem pochrząkuje, lub pokasłuje i to w ogóle nie znaczy nic.
Kaszel pomaga wykrztusić, wyrzucić z dróg oddechowych, to, co jest tam niepotrzebne. Niepotrzebna tam jest np. drobina pokarmu, która wpadła w „głupie gardło”, albo jak mówią na Śląsku – w „kołaczową dziurkę”. Niepotrzebna może być również wydzielina powstała w oskrzelach wskutek choroby wirusowej lub bakteryjnej. Może ona być także wynikiem przedostania się do oskrzeli zawartości jamy w płucu. Czymś niepotrzebnym i drażniącym może być również wpuklający się do oskrzela guz nowotworowy, ale nie da się on przecież wykaszleć. Podrażnienie opłucnej (warstwy wyściełającej powierzchnię płuc i jamy opłucnej, w której się one znajdują), np. przez stan zapalny, także może wywoływać kaszel, któremu zwykle towarzyszy silny ból w boku. Jeśli się przeziębimy (tzn. zarazimy się jakimś niezbyt groźnym wirusem, czasem po zziębnięciu), to jednym z objawów może być kaszel. Zwykle suchy, czasem bardzo męczący, przechodzi potem w kaszel „mokry”, z wykrztuszaniem śluzowej, przejrzysto-białawej plwociny. Nagłe pojawienie się kaszlu, któremu towarzyszą inne objawy przeziębienia, nie jest zwykle niczym groźnym. Często potrzebne jest jednak stosowanie środków zmniejszających dokuczliwość kaszlu.
Suchy kaszel może też nie wynikać z obecności w oskrzelach czegoś niepotrzebnego, ale być konsekwencją ich podrażnienia, np. przez stan zapalny albo przez wdychiwanie drażniących par lub dymów. Jednak niekiedy kaszel może być również objawem choroby miąższu płuc.
Niepokojący jest kaszel przewlekły, trwający tygodnie, miesiące a nawet lata. Taki przewlekły kaszel jest bardzo często skutkiem palenia papierosów. Co trzeci, co czwarty palacz kaszle, choć czasem nie przyznaje się do tego nawet przed sobą, bo nie przyjmuje do wiadomości niczego, co mogłoby go przekonywać do porzucenia nałogu. Przewlekły kaszel, z okresowym wykrztuszaniem śluzowo-ropnej lub ropnej (zwykle żółtej lub zielonej) plwociny, jest charakterystyczny dla przewlekłego zapalenia oskrzeli, jednego z elementów przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Nagłe nasilenie się kaszlu przewlekłego, zwłaszcza u osób palących, winno być powodem szukania pomocy lekarskiej i wykonania badań w kierunku wykluczenia (a czasem – niestety – rozpoznania) raka płuc.
Krwioplucie jest ważnym objawem, którego nie można lekceważyć. Może ono być spowodowane przez krwawiąca zmianę urazową lub chorobową w nosie, jamie ustnej, gardle lub przełyku, ale najczęściej jest wynikiem choroby dróg oddechowych lub miąższu płucnego. Dawniej przyczyną krwioplucia była zwykle gruźlica, która zresztą zdarza się i obecnie, choć rzadko. Powodem krwioplucia może być również rak płuca, choroby serca lub przedawkowanie leków przeciwzakrzepowych, zmniejszających krzepliwość krwi.
Podsumowując – pojawiający się nagle, krótkotrwały kaszel po dostaniu się do dróg oddechowych drobiny pokarmu lub drażniących par nie powinien budzić niepokoju. Jednak, jeśli po wdychaniu substancji chemicznej (np. rozpylonego środka ochrony roślin) powstaje kaszel z dużą dusznością, to szybko trzeba szukać pomocy lekarskiej. Nie jest niepokojący kaszel, któremu towarzyszą objawy przeziębienia. Jeśli jednak jest on uciążliwy – wymaga leczenia. Sposobem na suchy kaszel może być po prostu picie znacznych ilości ciepłych płynów i nawilżanie powietrza w mieszkaniu – choćby przez nakrycie kaloryferów (jeśli są ciepłe lub gorące) mokrymi ręcznikami. Lekarz może pomóc, zalecając leki rozrzedzające wydzielinę oskrzeli (np. ambroksol lub ACC), a w wyjątkowych przypadkach – kiedy zajdzie taka potrzeba – na krótki czas zmniejszyć odruch kaszlowy, podając kodeinę lub podobne leki.
Pomocy lekarskiej wymagają również: kaszel przewlekły, kaszel połączony z wykrztuszaniem bardzo obfitej plwociny, plwociny ropnej (żółtej lub zielonej), cuchnącej lub z domieszką krwi, kaszel, któremu towarzyszy silny ból w boku, nasilający się w czasie ruchów oddechowych.
Aktualizacja: 2017-01-10
dr n. med. Janusz Szajewski, specjalista chorób wewnętrznych, toksykolog; Stołeczny Ośrodek Ostrych Zatruć w Warszawie

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować