Wywiad – moczenie nocne

Moczenie nocne wprawia w zakłopotanie zarówno rodziców jak i ich pociechy. Warto jednak wiedzieć, że z tą dolegliwością można skutecznie walczyć. Na temat powyższczego problemu wiele ciekawych wskazówek przedstawiła nam Pani prof. nadzw. dr hab. med. Małgorzata Baka-Ostrowska – Prezes Polskiego Towarzystwa Urologii Dziecięcej, Konsultant Krajowy w dziedzinie Urologii Dziecięcej, Kierownik Kliniki Urologii Dziecięcej Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie.

1. Czym zajmuje się urologia dziecięca?

Urologia dziecięca jest zabiegową dziedziną medycyny, która zajmuje się rozpoznawaniem i leczeniem chorób i wad układu moczowo-płciowego u dzieci od urodzenia do 18 roku życia. Zakres nieprawidłowości jest ogromny, ale aby przybliżyć temat wymienię niektóre z nich:
W obrębie nerki i moczowodu spotykane występują:
– wodonercze (stanowiące około 50% nieprawidłowości stwierdzanych w ultrasonograficznych badaniach prenatalnych)
– kamica
– nowotwory nerek (na drugim miejscu wśród nowotworów u dzieci)
– zdwojenia moczowodów i nerek (występują u 1,5% populacji)
– odpływy pęcherzowo-moczowodowe (występują u 1-2% populacji dziecięcej)
– moczowód olbrzymi
W pęcherzu i moczowodzie zdarzają się takie wady jak:
– zespół wynicowania i wierzchniactwa
– zdwojenia pęcherza
– pęcherz neurogenny
– nieneurogenne zaburzenia czynności pęcherza (występują u 14-17% sześciolatków)
– nowotwory pęcherza
– zastawki cewki moczowej
– zdwojenia cewki
– spodziectwo
W obrębie narządów moczowo-płciowych zdarzają się:
– wady układu rodnego (np. zarośnięcie pochwy, zdwojenia pochwy i macicy)
– nowotwory układu rodnego
– przetrwała zatoka moczowo-płciowa (wspólne ujście układu moczowego i rodnego)
– przetrwała kloaka (wspólne ujście układu moczowego, rodnego i pokarmowego)
– zaburzenia różnicowania płci
– wnętrostwo
– wodniaki jąder i powrózka
– żylaki powrózka
– nowotwory jądra
– stulejka
O złożoności i różnorodności problemów jakimi zajmuje się urologia dziecięca niech świadczy fakt, że na liście procedur znajduje się ponad 300 pozycji, spośród których wielu brakuje w Katalogu Procedur Narodowego Funduszu Zdrowia. Przyczyną tych braków jest schematyczne myślenie, że urologia dziecięca to, to samo co urologia dorosłych, tylko dotyczy dzieci. Otóż nic bardziej błędnego. Urologia dziecięca zajmuje się przede wszystkim wadami i zaburzeniami czynności dróg moczowych, podczas kiedy w urologii dorosłych na pierwszym miejscu są nowotwory. U dzieci także występują nowotwory, ale ich morfologia jest zupełnie inna.
Urologia dziecięca została wyodrębniona w Polsce w 2003 roku.

2. Czym jest moczenie nocne?

Mówiąc o „moczeniu nocnym” należy pamiętać, że sformułowanie to określa zjawisko jakim jest bezwiedne zmoczenie łóżka podczas snu, natomiast nie definiuje patologii, która jest odpowiedzialna za wystąpienie tego zjawiska. Jeszcze do niedawna uważano, że najczęstszą, żeby nie powiedzieć jedyną, przyczyną moczenia nocnego są zaburzenia emocjonalne. Psychoterapia była podstawą postępowania terapeutycznego. Obecnie, dzięki rozwojowi urologii dziecięcej wiemy, że moczenie nocne najczęściej jest objawem istnienia przeszkody podpęcherzowej, której wyeliminowanie spowoduje ustąpienie tej przykrej dolegliwości. Zdefiniowanie anatomicznego lub czynnościowego charakteru przeszkody leży u podstaw postępowania diagnostycznego i pociąga za sobą odpowiednie postępowanie terapeutyczne. Nie ma jednej, uniwersalnej metody leczenia moczenia nocnego!

3. Jakie są przyczyny moczenia nocnego?

Za główną przyczyną występowania moczenia nocnego uznaje się zaburzenia równowagi pomiędzy objętością wydalanego moczu, a pojemnością pęcherza u dziecka. Objętość wydalanego moczy zależy od ilości przyjmowanych płynów oraz zdolności nerek do zagęszczania moczu. Wielkość pęcherza może być zaburzona w przypadku jego wad anatomicznych albo zaburzeń czynnościowych pęcherza.

4. Do kogo powinien zgłosić się rodzic, gdy u swojego dziecka zauważa problemy z moczeniem nocnym?

Problem moczenia nocnego w pierwszej kolejności powinien być dokładnie oceniony przez lekarza pediatrę. Bezwględnie wymagane jest dokładne badanie dziecka oraz obejrzenie okolicy moczowo-płciowej pod kontem wad anatomicznych oraz stanów zapalnych.
W pierwszej kolejności należy przeprowadzić dokładny wywiad oraz prowadzić tzw. dzienniczek mikcji, w którym zapisuje się godziny oraz ilość przyjmowanych płynów oraz ilość oddawanego moczu. W diagnostyce moczenia nocnego wykonuje się także badanie USG oraz pomiar ciężaru moczy wydalanego w nocy oraz w dzień. Leczenie może być rozpoczęte dopiero po zdefiniowaniu przyczyny moczenia nocnego
Dziękujemy!
Z Panią prof. nadzw. dr hab. med. Małgorzata Baka-Ostrowska rozmawiała lek. Dorota Michałek
Wywiad powstał we współpracy z D&D Communication

(2010-12-02)

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować