Układ kostny

Układ ten tworzy w połączeniu z elementami chrzęstnymi szkielet. Stanowi on ruchome rusztowanie, na którym rozpięte są mięśnie szkieletowe. Pełni ważną rolę w aparacie ruchowym oraz ochrania narządy wewnętrzne (np. mózg, rdzeń kręgowy, narządy klatki piersiowej oraz jamy brzusznej).
W skład szkieletu dorosłego człowieka wchodzi 206 oddzielnych kości. Wyróżniamy:
— kości długie (wchodzą gł. w skład szkieletu kończyn);
— kości płaskie (kości sklepienia czaszki, łopatka, mostek i kości biodrowe);
— kości krótkie różnokształtne.
Kościec składa się z kręgosłupa, żeber, czaszki oraz kości kończyn opartych na obręczy barkowej oraz miednicznej.
Kręgosłup składa się z kręgów. Tworzą one oś tułowia. Górny koniec kręgosłupa podpiera czaszkę, zaś dolny łączy się z kośćmi miednicy. Składa się on z 33–34 kręgów i dzieli się na 5 odcinków:
szyjny (7 kręgów);
piersiowy (12 kręgów);
lędźwiowy (5 kręgów);
krzyżowy (5 kręgów);
guziczny (4–5 kręgów).
Wewnątrz kręgosłupa leży rdzeń kręgowy.
Kręgosłup jest osią ciała i jego gł. podporą, jest narządem ruchu, osłania rdzeń kręgowy.
Czaszka składa się z części mózgowej oraz części trzewnej. Część mózgowa zbudowana jest z następujących kości: potylicznej, czołowej, klinowej, sitowej, kości ciemieniowych i skroniowych.
Część trzewna zbudowana jest z kości szczękowych, jarzmowych, podniebiennych, nosowych, małżowin nosowych dolnych, kości łzowych, żuchwy, lemiesza i kości gnykowej.
U dzieci między kośćmi czaszki występują tzw. ciemiączka. Są to błoniaste połączenia 3 lub 4 kości pokrywy czaszki. Obecność ciemiączek umożliwia dostosowywanie się kształtu czaszki do kanału miednicy mniejszej podczas porodu. Wkrótce po urodzeniu ciemiączka zarastają, jedynie ciemiączko czołowe zamyka się w 2. roku życia.
Szkielet klatki piersiowej składa się z 12 kręgów piersiowych, 12 par żeber oraz mostka.
W skład szkieletu kończyny górnej wchodzi 37 kości. Dzielą się one na kości obręczy kończyny górnej (obojczyk, łopatka) oraz kości kończyny górnej wolnej (kość ramienna, 2 kości przedramienia: kość łokciowa i promieniowa, 8 kości nadgarstka, 5 kości śródręcza oraz 14 kości palców — paliczków).
W skład szkieletu kończyny dolnej wchodzi natomiast 31 kości, które dzielą się na kości obręczy kończyny dolnej (kości miedniczne, kość krzyżowa) i kości kończyny dolnej wolnej (kość udowa, kość piszczelowa i strzałkowa, rzepka, kości stopy — kości stępu, śródstopia i palców).

Ilustracje

Układ kostny, widok od przodu
Układ kostny, widok od przodu
projekt: R. Aleksandrowicz, rys. M. Pinkawa © PZWL
Kość — budowa mikroskopowa
Kość — budowa mikroskopowa
projekt: R. Aleksandrowicz, rys. M. Pinkawa © PZWL
Układ kostny, widok od tyłu
Układ kostny, widok od tyłu
projekt: R. Aleksandrowicz, rys. M. Pinkawa © PZWL
Czaszka, widok z boku
Czaszka, widok z boku.
projekt: R. Aleksandrowicz, rys. M. Pinkawa © PZWL
Czaszka, widok z przodu
Czaszka, widok z przodu .
projekt: R. Aleksandrowicz, rys. M. Pinkawa © PZWL
Tkanka chrzęstna, budowa mikroskopowa
Tkanka chrzęstna, budowa mikroskopowa
projekt: R. Aleksandrowicz, rys. M. Pinkawa © PZWL

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować