Opieka nad chorym w trakcie leczenia

Każde leczenie, również onkologiczne (chirurgia, radioterapia, chemioterapia), może pociągać za sobą wiele objawów tzw. ubocznych, nie związanych bezpośrednio z chorobą, a ze skutkami działania leków.
Działanie to ma najczęściej, zwłaszcza w onkologii, skutek przejściowy, a tylko w bardzo niewielkim stopniu (0,1-0,3%) zmusza do przerwania leczenia, a nawet w wyjątkowych przypadkach grozi zgonem. Chory o takich powikłaniach i możliwości ich wystąpienia powinien być szczegółowo poinformowany oraz uświadomiony, że w onkologii zaniechanie leczenia przyczynowego i zastąpienie go zabiegami bioenergoterapeutycznymi, ziołowymi, czy wręcz tragicznym w skutkach samoleczeniem za pomocą silnej woli czy dietami odchudzającymi, zawsze nieuchronnie prowadzi do zgonu. Dlatego ryzyko niepowodzenia w leczeniu czy wystąpienie objawów niepożądanych, nawet uciążliwych, są jednak zawsze wkalkulowane w szansę, jaką otrzymuje chory nie tylko na przedłużenie życia, ale u ponad 50% leczonych chorych na wyleczenie.
Każda metoda leczenia onkologicznego pociąga za sobą określone objawy niepożądane:
●  leczenie chirurgiczne – czasami okaleczenie lub usterki kosmetyczne, które obecnie najczęściej można usunąć;
●  napromienianie – nudności, osłabienie, objawy ze strony narządów wewnętrznych, zwłaszcza przy zastosowaniu nowoczesnych aparatów (terapia konformalna), o charakterze przejściowym;
●  chemioterapia – to przede wszystkim obawa przed przejściowym wyłysieniem, łatwe do opanowania nudności czy biegunki, rzadziej powikłania ze strony układu krwiotwórczego czy stany zapalne.
Wszystkie te dolegliwości – z wyjątkiem okresowego wyłysienia – przy odpowiednim leczeniu wspomagającym (środki przeciwwymiotne, wzmacniające układ krwiotwórczy) można opanować. Chory, który podejmuje decyzję o leczeniu onkologicznym, powinien pamiętać, że leczy się i ratuje nie tylko dla siebie, ale i dla swojej rodziny i dotyczy to chorego w każdym wieku.
Chory w trakcie leczenia onkologicznego powinien mieć:
●  Świadomość możliwości wyleczenia.
●  Zapewnione leki przeciwdepresyjne (jeżeli ich potrzebuje), zwłaszcza jeżeli rozmowa z lekarzem czy psychologiem jest nieskuteczna.
●  Kontakt z dobrze przygotowanym do tych obowiązków kapłanem, co dla ludzi wierzących może być ogromną pomocą.
●  Bezwzględne zabezpieczenie przed bólem (możliwe jest to do uzyskania u 80-93% chorych) oraz w miarę możliwości przed utratą masy ciała.
●  Jeżeli konieczne jest leczenie szpitalne, powinno być ono ograniczone do minimum, a leczenie wspomagające prowadzone głównie w warunkach domowych. Polegać ono powinno przede wszystkim na leczeniu anabolicznym, niedopuszczeniu do odwodnienia (biegunki, wymioty), leczeniu zaburzeń elektrolitowych. Bardziej energicznie niż u ludzi zdrowych należy zwalczać infekcje, które rozwijają się szybciej po leczeniu onkologicznym.
●  Dieta to nie rodzaj głodzenia ani odżywiania pseudozdrowymi produktami (diety bezmięsne w nadmiarze, spożywane surowe jarzyny zawierające dużą ilość pestycydów), natomiast dużo mięsa gotowanego, ryby, kurczaki, białe sery, jogurty i czekolada, duże ilości soków gotowych – grejpfrut, pomarańcza, gotowane jarzyny.
         Jeżeli nie ma przeciwwskazań, to chory może wypić kieliszek wina lub małe piwo, jeżeli ma na to ochotę. Zdecydowanie przeciwwskazany jest alkohol wysokoprocentowy. Pomieszczenia raczej chłodne, nieprzegrzane. Unikanie dużych skupisk ludzi, a także unikanie pseudowylewnych pocałunków. W razie możliwości nieprzerywanie pracy zawodowej. Unikanie zajścia w ciążę (niekoniecznie życia seksualnego).
●  Przestrzeganie stałych badań kontrolnych, nawet jeśli lekarz je zaniedbuje.
●  Każda wcześnie wykryta wznowa ma większą szansę na wyleczenie.
●  Jednym z najważniejszych czynników powrotu do zdrowia psychofizycznego jest rehabilitacja psychofizyczna – gimnastyka, rower domowy, basen, powrót do udziału w życiu rodzinnym, zwrócenie uwagi na pierwiastki duchowe, umiejętne cieszenie się życiem. Planowanie życia nie na miarę miesięcy, a lat, zakładając że statystyczny limit pecha już się wyczerpał.
Prof. dr hab. med. Marek Pawlicki

Fragment pochodzi z książki

Fragment publikacji „Domowy poradnik medyczny” pod redakcją Kazimierza Janickiego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować