Ból karku i obręczy barkowej

Bóle karku. To najczęściej nerwoból odpowiednich korzeni rdzeniowych szyjnych lub nerwoból całego splotu barkowego. Najczęściej są to zmiany rozwijające się w następstwie urazu tej okolicy, zmian zwyrodnieniowych szyjnego odcinka kręgosłupa lub dyskopatii w jego zakresie.
W ostatnim okresie obserwuje się wyraźnie narastającą częstość występowania tego typu dolegliwości. Może to być uwarunkowane ogólnie mniejszą aktywnością ruchową oraz zmianą charakteru i stylu wypoczynku. Coraz częściej po pracy lub w czasie wypoczynku wieczornego znaczny odsetek ludzi przyjmuje niefizjologiczną pozycję leżącą z podpórką samej głowy (np. na wałku wersalki lub tapczanu), a nie kręgów szyjnych kręgosłupa, i w tej jakby zawieszonej za głowę pozycji, mniej lub bardziej poziomej, rzekomo swobodnie wypoczywając, ogląda program telewizyjny lub słucha programu radiowego. Sprzyja to odkształceniom kręgosłupa, zwłaszcza odcinka szyjnego, i wtórnym zmianom korzeniowym.
Objawy. Nerwoból o takiej lokalizacji zaczyna się stopniowym nasileniem bólów karku i głowy w okolicy potylicznej. Chory często nagle (np. po obudzeniu się rano) zaczyna odczuwać ostry ból w karku, promieniujący do barku lewego lub prawego (lub obu równocześnie) i okolicy międzyłopatkowej, a niekiedy dalej wzdłuż ramienia i przedramienia. Bólom tym może niekiedy towarzyszyć wrażenie drętwienia, cierpnięcia lub też mrowienia palców dłoni, a niekiedy nawet całych kończyn górnych. Równolegle z tymi dolegliwościami chorzy odczuwają mniej lub bardziej usztywniony kark oraz nasilanie się dolegliwości bólowych przy wszelkich ruchach w zakresie kręgów szyjnych lub stawów barkowych.
Domowe postępowanie przedlekarskie. Jeżeli odczuwane dolegliwości nie są bezpośrednim następstwem urazu tej okolicy, to w celu zmniejszenia lub zlikwidowania dolegliwości należy:
●  starać się o usprawnienie ruchowe tej okolicy kręgosłupa za pomocą ćwiczeń ruchowych lub delikatnych masaży rozluźniających układ mięśniowo-więzadłowy oraz utrzymujących sprawność ruchową w stawach międzykręgowych,
●  dbać o prawidłowe położenie głowy w stosunku do kręgów szyjnych i właściwą ruchomość w tym zakresie,
●  stosować nacierania tej okolicy spirytusem mrówkowym lub salicylowym, lub też maścią rozgrzewającą, aby doprowadzić w ten sposób do wzmocnienia mięśni karku i okresowego ich rozluźnienia,
●  zlikwidować ewentualne współistniejące ogniska zakażenia, których obecność może podtrzymywać proces zapalny w stawach międzykręgowych i tkankach otaczających te stawy,
●  dbać o przyjmowanie poprawnej pozycji podczas leżenia oraz – jeżeli to możliwe – leżenie na twardym podłożu.
Jeśli zalecone postępowanie nie przynosi ulgi, należy skorzystać z porady lekarza.
W tym miejscu przestrzegam przed spontanicznym stosowaniem, mniej lub bardziej długotrwałym, różnorakich preparatów przeciwbólowych i przeciwreumatycznych. Wiele z nich ma niekorzystny wpływ uszkadzający błonę śluzową żołądka lub szpik kostny. Mogą nie dać oczekiwanej poprawy, a spowodować trwałe, ogólnoustrojowe, nieodwracalne szkody w tym zakresie.
Bóle obręczy barkowej. Są spowodowane promieniowaniem bólu z korzeni szyjnych lub splotu barkowego, lub też są następstwem zmian zwyrodnieniowo-zapalnych w stawach barkowych albo otaczających je tkankach. Odczuwane są jednostronnie bądź dwustronnie. Chorzy odczuwają wtedy przeważnie stałe bóle, które mogą się nasilać po przeciążeniu ruchowym stawu barkowego lub w razie zimna i wilgoci. Ruchy w omawianej okolicy są wyraźnie upośledzone, zwłaszcza w górę, ku tyłowi, i wyraźnie bolesne.
Domowe postępowanie przedlekarskie. Przy znacznym nasileniu opisanych dolegliwości można stosować:
●  jednorazowo jeden z powszechnie znanych środków przeciwbólowych lub przeciwreumatycznych, np. Acenol, Apap, Paracetamol,
●  masaż mięśni barku w celu ich rozluźnienia,
●  nacieranie maściami przeciwreumatycznymi, np. Fastum, Voltaren, Viprosal, Butapirazol, Metindol, Linimentum Capsici comp., Methylum salicylicum lub spirytusem leczniczym,
●  termofory i okłady rozgrzewające na okolicę barku.
Jeśli nie ma poprawy, a wręcz następuje nasilanie się dolegliwości bólowych i pogłębiającego upośledzenia sprawności ruchowej, należy skorzystać z porady lekarza.
Prof. dr hab. med. Kazimierz Janicki

Fragment pochodzi z książki

Fragment publikacji „Domowy poradnik medyczny” pod redakcją Kazimierza Janickiego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować