Wymienniki węglowodanowe

W diecie osoby z cukrzycą szczególnie ważna jest ścisła regulacja ilości węglowodanów. Stosowanie wymienników węglowodanowych ułatwia układanie całodziennej diety. Pozwala zastępować określone ilości jednego produktu odpowiednią ilością innego, dostarczając jednak tą samą ilość węglowodanów.
Jeden wymiennik węglowodanowy (1 WW) to ilość produktu w gramach zawierająca 10 g węglowodanów przyswajalnych. Na przykład 1 WW to 45 g ugotowanego makaronu, 15 g płatków kukurydzianaych,100 g marchwi. Oznacza to, że jeśli spożyjemy 45 g ugotowanego makaronu, 15 g płatków kukurydzianych lub 100 g marchwi, za każdym razem dostarczymy organizmowi 10 g węglowodanów.
Do stosowania wymienników niezbędna jest waga kuchenna oraz tabele przeliczeniowe. Ilość wymienników węglowodanowych w całodziennej diecie określamy w zależności od zapotrzebowania energetycznego, przy założeniu, że węglowodany powinny stanowić 45-50% wartości energetycznej całej diety.
I tak, na przykład dla diety 1600 kcal:
1600 kcal x 50% = 800 kcal z węglowodanów : 4 kcal (wartość kaloryczna węglowodanów) = 200 g węglowodanów ogółem
Przy założeniu spożywania 30 g błonnika w ciągu dnia:
200 g węglowodanów ogółem – 30g błonnika = 170 g węglowodanów przyswajalnych
170 g węglowodanów przyswajalnych : 10 g (1 WW) = 17 WW
Chorzy na cukrzycę powinni spożywać posiłki regularnie, zazwyczaj 5-6 razy dziennie – w zależności od metody leczenia farmakologicznego i indywidualnych zaleceń. Zawartość węglowodanów (wymienników węglowodanowych) w poszczególnych posiłkach powinna być utrzymana na stałym poziomie. I tak w przypadku 5 posiłków dziennie rozkład energii powinien być następujący: I śniadanie – 25%, II śniadanie – 10%, obiad – 25-30%, podwieczorek – 10-15%, kolacja – 25%. Natomiast dla 6 posiłków w ciągu dnia rozkład ten wygląda następująco: I śniadanie – 20-25%, II śniadanie – 10%, obiad – 25-30%, podwieczorek – 10-15%, kolacja – 20%, posiłek przed snem – 10%.
Przykładowy rozkład wymienników węglowodanowych na poszczególne posiłki, przy założeniu 50% energii z węglowodanów, 30 g błonnika w diecie i 5 posiłków w ciągu dnia przedstawia Tabela.
Ilość węglowodanów czy też wymienników węglowodanowych w poszczególnych posiłkach powinna być ustalana indywidualnie po uzgodnieniu z lekarzem i dietetykiem. Może się ona zmieniać ze względu na wysiłek fizyczny, poziom cukru we krwi i dawkę insuliny oraz dodatkowe czynniki, np. współwystępowanie innej choroby.
Poniżej przedstawiono ilości (w gramach) przykładowych produktów spożywczych, odpowiadające 1 wymiennikowi węglowodanowemu (1 WW):
– kasza gryczana – 15 g
– kasza manna – 15 g
– makaron suchy (przed ugotowaniem) – 15 g
– płatki owsiane – 20 g
– ryż suchy (przed ugotowaniem) – 15 g
– chleb pszenny – 23 g
– chleb razowy – 28 g
– jogurt 1,5% – 200 g
– mleko 1,5% – 250 g
– banan – 50 g
– grejpfrut – 200 g
– jabłko – 100 g
– pomarańcza – 140 g
– sok pomarańczowy – 110 g
– ziemniaki – 65 g
– fasola Jaś – 20 g
– groszek zielony z puszki – 100 g
– brokuły – 100 g
– buraki – 160 g
– kalafior – 500 g
– pomidory – 400 g
– kapusta – 200 g
– dżem wysokosłodzony – 10 g
– miód – 15g
dr Katarzyna Wolnicka, specjalista dietetyk; Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie (2008-05-09)

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować