Półpasiec

Łacińską, często używaną nazwa półpaśca jest herpes zoster. Jest to choroba występująca u osób dorosłych, niekiedy w podeszłym wieku. Powodowana jest przez ten sam wirus, który u dzieci wywołuje ospę wietrzną (łac. varicella). Prawdopodobnie w jakimś okresie życia półpasiec występuje u 20% ludzi. Przebycie ospy wietrznej w dzieciństwie nie zabezpiecza przed półpaścem. Zapewne wirus po przebyciu przez pacjenta ospy wietrznej pozostaje w ustroju w postaci uśpionej, czasem uaktywniając się w postaci półpaśca.
Półpasiec pojawia się zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością: przez chorobę nowotworową – leczenie chemioterapeutyczne lub napromienianie, u pacjentów po przeszczepach narządów, a także u chorych na AIDS. Uważa się, że powtórne wystąpienie półpaśca życiu tej samej osoby wymaga starannej diagnostyki w celu wykluczenia współistnienia nowotworu.
Wczesnymi objawami półpaśca są bóle, czasem bardzo dotkliwe. Najczęściej jest to piekące lub uciążliwe swędzenie pojawiające się na jednej połowie tułowia lub twarzy. Na tułowiu zwykle ból umiejscawia się równolegle do żeber. Po 2-3 dniach w miejscu jego występowania pojawia się wysypka, która najczęściej szybko przybiera postać szeregu pęcherzyków, wyglądających jak rozsypana kasza perłowa. Wysypka utrzymuje się przez kilkanaście dni, natomiast bóle – czasem znacznie dłużej.
Jeśli pojawiły się objawy nasuwające podejrzenie półpaśca, to konieczne jest zasięgnięcie rady lekarza. Jest to bardzo ważne, gdyż stosowanie leków przeciwwirusowych (np. acykloviru) jest skuteczne tylko na początku choroby. Leczenie musi być rozpoczęte od razu, najdalej w ciągu 72 godzin od wystąpienia pierwszych objawów. W późniejszym okresie terapia ogranicza się do stosowania leków objawowych, przeciwbólowych i maści kojących.
Jedynym środkiem zapobiegawczym jest szczepienie (Zostavax – jeszcze niedostępny w Polsce), któremu poddaje się osoby ze szczególnie obniżoną odpornością.
Wyjątkowo groźny jest półpasiec na twarzy. Jeśli obejmie oczy, może powodować przemijająca lub trwałą ślepotę. Bóle w obszarze, który objęty był półpaścem, mogą utrzymywać się miesiącami (neuralgia popółpaścowa).
Aktualizacja: 2017-01-10
dr n. med. Janusz Szajewski, specjalista chorób wewnętrznych, toksykolog; Stołeczny Ośrodek Ostrych Zatruć w Warszawie

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować