Plwocina (zmiany)

Drogi oddechowe w warunkach prawidłowych są wilgotne, gdyż zwilża je wydzielina błony śluzowej oskrzeli, której ilość ocenia się na ok. 100 ml na dobę. Jej nadmiar można zaobserwować w różnych sytuacjach i stanach chorobowych. Zalegająca wydzielina powoduje wyzwalanie odruchu kaszlu i konieczność odkrztuszania (zwanego też odpluwaniem).

Analiza plwociny – pod względem jej ilości, charakteru, zabarwienia, zapachu oraz zawartych w niej domieszek – ma istotne znaczenie z punktu widzenia procesu diagnostyczno-leczniczego, gdyż informuje w pewnym sensie o przyczynach powodujących wzmożone oraz zmienione wydzielanie błony śluzowej oskrzela. Stąd też bardzo ważne jest zwrócenie się do lekarza o poradę w przypadku nadmiernego jej odpluwania.

Zebranie i pokazanie pewnej ilości plwociny w naczyniu szklanym lub plastikowym (szczelnie zamkniętym) umożliwi lekarzowi poprawną ocenę jej wyglądu oraz postawienie prawidłowej diagnozy.

Jeżeli lekarz jest wzywany do chorego do domu, należy pozostawić możliwie ostatnie porcje plwociny w czystym naczyniu szklanym dla tych samych celów.

Plwocina może mieć wygląd treści wodnistej, surowiczej, śluzowej, śluzowo-ropnej, rdzawej lub ropnej, krwawej, np. galaretki malinowej.

W zwykłych nieżytach oskrzeli ma ona charakter śluzowo-wodnisty, a zapach jej może być obojętny, natomiast w przewlekłych ropnych stanach zapalnych oskrzeli i w rozstrzeniach oskrzeli, a przede wszystkim w udrożnionych do drzewa oskrzelowego ropniach płuc, jest gęsta, szarozielona i silnie cuchnie.

W warunkach domowych można przeciwdziałać odpluwaniu plwociny surowiczo-śluzowej stosując zabiegi analogiczne jak przy kaszlu (patrz wyżej).

Wszelkie inne typy nadmiernego odpluwania plwociny wymagają przebadania przez lekarza i jego odpowiednich zaleceń.

Niekiedy w plwocinie pojawia się domieszka krwi – patrz Krwioplucie