Leukocyty

Krwinki białe (leukocyty) są komórkami, z których każda posiada jedno jądro i kulisty kształt. We krwi obwodowej jest ich od 4 do 10 tys./μl. Wszystkie krwinki białe tworzą układ białokrwinkowy, który bierze udział w procesie odporności organizmu.

Poszczególne elementy morfotyczne układu mają udział w zjawiskach fagocytozy, produkcji przeciwciał odpornościowych oraz zjawiskach odporności komórkowej, takich jak odrzucanie przeszczepów narządowych i tkankowych. W układzie białokrwinkowym wyróżnia się: granulocyty obojętnochłone (neutrofile), granulocyty kwasochłonne (eozynofile), granulocyty zasadochłonne (bazofile), limfocyty i plazmocyty oraz monocyty i makrofagi. Wszystkie komórki z wyjątkiem plazmocytów i makrofagów występują w warunkach fizjologicznych we krwi obwodowej.

Granulocyty pałeczkowate i wielosegmentowe są elementami dojrzałymi i mają zdolność przemieszczania się. Przenikają przez barierę krew–szpik i dostają się do krwiobiegu. W układzie krążenia przebywają około 10 godzin, po czym przechodzą do tkanek. Nieprawidłowe ilości białych krwinek prowadzą do leukopenii (niedobór) lub hiperleukocytozy (nadmiar).

Leukopenia występuje w następujących stanach chorobowych:

• aplazji i hypoplazji szpiku kostnego,

• uszkodzeniu szpiku przez leki i promieniowanie jonizujące,

• zakażeniach wirusowych — grypa, odra, WZW, różyczka, ospa wietrzna,

• kolagenozach — dochodzi do wytwarzania autoprzeciwciał,

• niektórych chorobach rozrostowych, np. białaczka włochatokomórkowa, osteomielofibroza — włóknienie szpiku kostnego.

Hiperleukocytoza występuje m.in. w:

• zakażeniach bakteryjnych,

• białaczkach.