Hematopoeza

Ciągły, wieloetapowy proces powstawania wyspecjalizowanych komórek krwi z wielopotencjalnych komórek macierzystych pnia (CFU-s), znajdujących się w szpiku kostnym pod wpływem cytokin, to hematopoeza czyli krwiotworzenie.
Komórki układu krwiotwórczego ulegają odnowie, różnicowaniu i dojrzewaniu. Wielopotencjalne komórki macierzyste mają zdolność samoodnowy, czyli samoodtwarzania. Jest to proces polegający na wytwarzaniu identycznych komórek, jak komórka macierzysta, w następstwie jej podziału. Jest to cecha charakterystyczna i odróżniająca komórki macierzyste od wszystkich pozostałych komórek, co zostało wykorzystane w zabiegach przeszczepiania szpiku kostnego. Wszystkie komórki krwi powstają z komórek macierzystych. Komórki macierzyste są nieliczne i stanowią około 0,001–0,004% wszystkich komórek jednojądrowych szpiku kostnego. Mają zdolność przechodzenia do krwi obwodowej i recyrkulacji do szpiku kostnego. W szpiku kostnym występują w proporcji 1:104, a we krwi obwodowej — 1:106 w stosunku do innych komórek. Po podziale wielopotencjalnej, samoodtwarzalnej komórki szpiku CFU-s pod wpływem cytokin i innych czynników powstają ukierunkowane komórki macierzyste zwane komórkami ukierunkowanymi. Dla linii limfoidalnej jest to CFU-L (ang. Colony Forming Unit-Lymphocyte) a dla linii granulocytowo-monocytowej, erytroblastycznej, i megakariocytowej, jest to CFU-GEMM (ang. Colony Forming Unit-Granulocyte, Erytrocyte, Macrophage, Megakaryocyte). Kolejne postacie dają początek coraz mniejszej, a w końcu jednej określonej linii komórek. I tak: CFU-GM (ang.Colony Forming Unit-Granulocyte, Macrophage) tworzą kolonie granulocytarno-monocytowe, CFU-G (ang. Colony Forming Unit-Granulocyte) — kolonie granulocytowe, BFU-E (ang. Burst Forming Units-Erytrocyte) i CFU-E (ang. Colony Forming Unit-Erytrocyte) — kolonie erytroblastyczne, CFU-Meg (ang. Colony Forming Unit-Megakaryocyte) kolonie megakariocytowe.
U człowieka zdrowego istnieje równowaga pomiędzy wytwarzaniem, a zużywaniem się elementów morfologicznych krwi. U osoby dorosłej, ważącej 70 kg, w ciągu jednego dnia wymienianych jest ponad 0,5 tryliona zróżnicowanych komórek krwiotwórczych, w tym 200 bilionów krwinek czerwonych i 70 bilionów granulocytów obojętnochłonnych. U chorych z niewydolnością szpiku początkowo obniża się liczba granulocytów, następnie liczba płytek krwi, na końcu zaś liczba erytrocytów.
 
Stosunek ilościowy komórek układu białokrwinkowego do czerwonokrwinkowego wynosi 3:1 do 4:1.

 

Hasła szczegółowe:

Erytropoeza

Granulopoeza

Monopoeza

Limfopoeza

Wytwarzanie płytek krwi

 

Hasło główne:

Krew i jej wytwarzanie


Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować